ลักษณะ "ว่าง" เป็นหลักธรรมขั้นใดครับ

ว่าง ที่ ดีที่สุด ของนิยาม คำว่าว่าง ก็คือ ไม่ยึดมั่นถือมั่น สิ่งใดเลย สิ่งใดที่พูดถึงนี้ รวมถึง ตัวตน ตัวเรา ที่เป็นเรา เชื้อ ตัวเอง ตัวรู้เอง จิตรู้เอง นะคะ
ก็คือ ไม่ยึดมั่นถือมั่น ต่อสิ่งใดใด อีกแล้ว เพราะ รู้ความจริง ของทุกสรพพสิ่ง ค่ะ

พูดมาซะยืดยาว ว่าง คือ ไม่ยึดมั่น ถือมั่น ต่อ ตนเอง ค่ะ (ผู้รู้ ไม่ได้หมายถึง กายนะคะ ไม่ได้หมายถึงความคิดนะคะ ไม่ได้หมายถึงใจนะคะ )

 

ตกลง ที่ฉัน พูดมานี้ มีท่านใด ไม่เห็นด้วย ไม่เข้าใจ หรือ คัดค้าน หรือ สงสัย หรือ อยากถาม อะไรบ้างมั้ยคะ เพราะ ฉันก็ รู้ของฉันมาแบบนี้

ฉันเองก็อยากรู้เหมือนกันค่ะ ว่า ท่านอื่น มีใครรู้ แบบฉัน หรือ ไม่เหมือนกัน อย่างไรคะ คุยกันได้นะคะ

 

เห็นยังไงเหรอครับ ถึงว่า ไม่ยึดมั่น ถือมั่น ต่อ ตนเอง

 

เห็นเพราะ ไม่ยึดมั่นถือมั่นแล้วไงคะ
จากที่ ไม่ยึดมั่นถือมั่นในกาย เวทนากาย ไม่ยึดมั่นถือมั่นต่อความคิด จิต ใจ
แล้วก็ไม่ยึดมั่นถือมั่น ใน รู้ ตัวรู้ ตามที่คุณก็เคย พูดถึง ตัวรู้ นี้อยู่ มิไช่หรือคะ ถ้าฉันจำไม่ผิด น่ะค่ะ

อยากทำได้จริง ต้องคุยกันนะคะ

 

ต่อสิคะ รออยู่ค่ะ นะคะ นะคะ

หรือ ฉัน จะ ขอถามคำถาม หน่อย ได้มั้ยคะ

 

ผมว่ามันมีพ่อแม่ของมันอยู่ ส่วนที่กล่าวมานี้ ยังไม่ใช่ตัวพ่อหรือตัวแม่อะไร เป็นแค่ลูกหลานของเขาเท่านั้นเอง

 

ทำไม ท่านไม่เฉลยออกมาล่ะคะ ว่าตัวไหน คือ ตัวบิดาตัวมารดา ที่ท่าน เข้าใจ นั่น น่ะค่ะ จะได้ คุยกันต่อ ได้ไงคะ

 

ขอถามเลยนะคะ

การปฏิบัติ ที่คุณเรียกว่า สติชอบ ของคุณ ปฏิบัติสติแบบไหนคะ
และการปฏิบัติที่เรียกว่า สมาธิชอบ ของคุณ ทำสมาธิชอบแบบไหนคะ

 

คุณใจดี ๆ ว่า ในบรรดาทั้งหมดที่คุณกล่าวมา ตัวไหนที่คุณคิดว่า มันเป็นตัวที่มีความสำคัญที่สุด ใหญ่สุดในนี้ล่ะครับ ตัวนั้นแหละคือ ตัวพ่อตัวแม่ของมันเลยทีเดียวไหม หรือคิดว่าพอๆ กันหมด

 

ที่สำคัญที่สุดสำหรับฉัน คือ ตัวรู้ ที่ยังไม่รู้ความจริงค่ะ ที่ยังไม่รู้ว่า เหตุแห่งทุกข์ ที่แท้จริง คืออะไร น่ะค่ะ
ตอบแบบนี้ พอจะ คุยกันต่อได้มั้ยคะ หรือ ไม่เข้าใจ คะ

คุณเคยเห็นตัวรู้มั้ยคะ คุณคิดว่า ตัวรู้ มีจริงมั้ยคะ

 

ความจริงแล้ว ควรต้องทำความเข้าใจในเรื่องของการปฏิบัติธรรม ว่ามีกี่อย่าง มีกี่แบบ จะได้เกิดความเข้าใจไม่สับสน
ด้วยเหตุที่ในทุกสถานของวัดบ้าง สำนักสงฆ์บ้างที่เปิดสอนหรือเปิดให้ศรัทธา ไปประกอบกิจกรรมทางศาสนา เรียกการนั่งสมาธิ หรือการปฏิบัติสมาธิ ว่าเป็นการปฏิบัติธรรม ทุกคนที่ไม่รู้ไม่เข้าใจก็มักจะเข้าใจว่า การปฏิบัติธรรมคือการนั่งสมาธิ เดินจงกรม แต่เพียงอย่างเดียว
ความจริงแล้ว การปฏิบัติสมาธิ เดินจงกรม เพ่งกสิณ เป็นการ ฝึกตน จะเรียกว่าการปฏิบัติธรรม ก็ได้ แต่เป็นการปฏิบัติธรรมเพื่อเป็นพื้นฐานของจิตใจและสมอง ในอันที่จะฝึกตนในชั้นต่อต่อไป
ถ้าบุคคลใดก็ตาม ปฏิบัติสมาธิ เพ่งกสิณ จนใจมีสมาธิ คือ เอกัคคตา จะเรียกว่า "ว่าง" ก็ได้ เพราะไม่คิดอะไร ไม่ท่องบนอะไร ทั้งใจและสมอง ก็นับว่า สำเร็จธรรม ชั้นที่ ๔ (สี่) หรือชั้นที่๕(ห้า) จะเรียกว่าเป็นขั้นพื้นฐาน ก็ยังนับว่าสูงกว่า เพราะเมื่อใจเป็น เอกัคคตา หรือสิ่งที่คุณเรียกว่า "ว่าง" ก็แสดงว่า บุคคลนั้นๆ สามารถควบคุม สมอง จิตใจ ความคิด การระลึกนึกถึง ความรู้สึก อารมณ์ ได้ หากฝึกตนต่อไปอยู่เป็นนิจ ก็จะกลายเป็นกลไกอัตโนมัติ คือร่างกายจะทำงานเป็นอัตโนมัติ มีสติสัมปชัญญะที่ดียิ่ง ไม่โกรธง่าย ไม่หลงง่าย ไม่โลภง่าย สามารถบรรลุมรรคผล เข้าสู่ชั้น โสดาบันได้ แต่ต้องมีธรรมะประกอบ
ซึ่งตัวธรรมะที่บุคคลจะต้องปฏิบัตินั้น ก็เรียกว่า การปฏิบัติธรรม อีกอย่างหนึ่ง เป็นการปฏิบัติธรรม ตามหลักธรรม ต่างจากการฝึกตน หรือฝึกสมาธิ หรืออื่นๆที่เกึ่ยวข้องกับสมาธิ
ถ้าจะอธิบายให้เกิดความเข้าใจง่ายขึ้น ก็หมายความว่า
การปฏิบัติสมาธิหรืออื่นๆที่เกี่ยวข้องกับสมาธิ เป็นเพียงปัจจัยหรือเครื่องประกอบ ในการที่จะปฏิบัติธรรมตามข้อธรรมะต่างๆ เอาแค่นี้ก่อนนะขอรับ

 

ตอบแบบไหนก็คุยต่อได้ครับ
ตัวรู้ก็มีอยู่ ก็สักแต่ว่ารู้ เพราะมันไม่เที่ยง รู้นั้นไม่เที่ยง แต่บางทีเราก็ยังเผลอจมแช่ไปกับมัน ทั้ง ๆ ที่ว่าไม่เที่ยงอยู่นั่นเอง

 

สมาธิก็ไม่เที่ยง ผู้รู้ก็ไม่เที่ยง สติก็ไม่คงอยู่ ผสมกับกิเลสที่เป็นอนัตตา ไม่ต้องพูดเรื่องว่างเลยเดี๋ยวก็ไม่ว่าง

เห็นทั้งหมดแล้วมองด้วยความเป็นกลาง ถึงจะคลายความยึดมั่นถือมั่นว่าขันธ์5เป็นตัวตนได้

 

เอาเป็นว่าตามดูตามรู้ได้เท่านั้นแหละขอรับ
มากไปเอามาวางข้างถนน
ของสูงค่า

 

อธิบายแบบนี้ ก็ชัดเจนขึ้นมาหน่อย

ถ้า "ว่าง" แล้วปรารภ สัมมาสติ กับ สัมมาสมาธิ เราจะ เกิด "กังขา"

กังขา ตัวนี้ไม่ใช่ ตัวนิวรณ์ ที่เป็น ลังเลสงสัย เพราะ ลังเลสงสัยนั้น
ต้อง ขวางกั้นไม่ให้เราลงมือปฏิบัติ

สังเกตนะว่า กังขา ตัวนี้ จะมี รสผลักดันให้งานเดิน งานมันต้องเดิน แต่
มันกังขาว่า เอ....ทำไมงานมันไม่เดิน มันเหมือนเรามา ถึงยอดเขาแต่
ระลึกได้ว่า.....ขาดอะไรไปสักอย่างหนึ่ง...แต่ยังระลึกไม่ออกว่าขาดอะไร

ทั้งนี้เพราะ............ตอนไปยืนยอดเขาเนี่ยะ จิตมันไปเชื่อว่า ได้มาถึงยอดเขาแล้ว

จิตมันถลำไปเอาผลงาน มันไม่ใช่เรา เราอุตสาห์ภาวนาจะมี สัมมาสติ กับ
มี จิตตั้งมั่น จิตที่ไมใช่เรามันกลับ ถลำไปเอา จิตตั้งแช่ ขึ้นมา

วิธีการจะออกรู้ หรือ เดินปัญญา ก็ไม่มีอะไรมาก ก็ ปฏิบัติไปแบบนั้นแหละ

แต่พอเจอความว่าง เราก็ปล่อยมัน จิตมันไม่ใช่เรา เราจะไปบังคับมันไม่ได้

มันจะตั้งแช่ ก็ยังดีกว่า ไปวุ่นวายในเรื่อง รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส นิมิตใดๆ

เราก็ปล่อยมัน นิ่งแบบนั้น แต่.......แค่ หันมาดู กังขา ตัวนี้แหละ เจ้าตัว
ที่มัน เอะใจว่างานมันไม่เดิน หรือ งานมันขาด ไปนั่นแหละ แล้วพอระลึก
รส กังขา ได้ชัดๆ ก็จะ กลายเป็น "กังขาวิตรณวิสุทธิ" ขึ้นมา

พอเป็น กังขาวิตรณวิสุทธิ ปั๊ป มันจะสะเทือนไปหมด มันจะรู้เลยว่า จิตตะกี้
เป็นการ รีบร้อนเอาผลงานการอยู่บนยอดไม้ ปฏิบัติแล้ว รีบไปยืนสูงเด่น
นิ่งสงบบนยอดไม้ เนี่ยะ การสะดุ้งเห็นการ ยืนบนยอดไม้ มันก็คือ งาน

ทันไหม เราไปอยู่ใน "ว่าง" ก็เอา ว่าง นั่นแหละ เป็น ตัวบริกรรม เป็นสัญญา
อย่างหนึ่งเกิดขึ้น

พอเรา ฝึกยกพิจารณา กังขา แล้วมันผลิกเป็น กังขาวิตรณวิสุทธิ อันเกิด
จากเราอบรมจิตที่ไม่ใช่เรา ที่มันถลำไปอยู่ในความนิ่ง เอาความนิ่งบ่อยๆ
ซ้ำๆ เขา จิตมันถูกอบรมด้วยปัญญาซ้ำแล้วซ้ำเล่า มันก็ ทนการพิสูจน์ไม่ได้

ความว่างนั้น ก็จะถูก ยกขึ้นเป็น ของถูกรู้ถูกดู

นี่เท่ากับ เราได้ สองเด้ง คือ มีจิตที่ไม่วิตกไปทาง รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส
และ นิมิต ห่างจากข้าศึก แถม ตอนจิตถอยออกมา หรือ ก่อนเข้า หรือแม้
ขณะเข้า เราก็เอาความ ว่าง นั่นแหละมาเป็น ของถูกรู้ถูกดู เห็นความเปลี่ยน
แปลง เกิดดับ ความว่างเกิดขึ้น แล้ว ความว่างก็ดับไป ฝึกบ่อยๆ ก็ได้
ไตรลักษณ์ญาณ จิตมันก็ปล่อย

ไอ้ตอนปล่อยนี่ ไม่ได้แปลว่า เลิกปฏิบัติไม่อยู่ในวิหารธรรม บริกรรม(ว่างๆ)มันก็
อยู่ของมันอย่างนั้น แต่ บริกรรมนั้นเป็น เจตสิก อีกตัวหนึ่ง (อุเบกขา ถูกแยกออก
จาก เอกัคคตา เรียกตามตำราใหม่ว่า ปัญจมฌาณ) ที่เป็นอาการของจิต .....แล้ว
อะไรเห็น อาการของจิต หละ .........

อย่ารีบตอบนะ ตอบไม่ได้ ถ้า บัญญัติเรียกปั๊ป จะเห็นเลยว่า จิตผลิกไปตั้ง
แช่อีกแล้ว แทนที่จะ ตั้งมั่นอยู่ในความสงบ

พอเห็นแบบนี้ คราวนี้ "ว่าง" กับ "สงบ" หรือ "มีอามิส" กับ "ไม่มีอามิส"
มันจะเข้าใจ พอเข้าใจ คราวนี้ ขึ้นโพฌงค์7ครบรอบ มรรค8 ก็จะก่อเกิด
ได้โดยเราไม่ต้องเจตนา

 

อยากให้เล่าให้ฟัง สภาวะที่ คุณ ว่า ยังเผลอ น่ะค่ะ

ที่คุณ เรียกว่า เผลอ นั่น เผลอได้ยังไง คะ เป็นยังไงคะ แล้วเวลาแช่ แช่แบบไหนคะ ขอฟังรายละเอียด หน่อยค่ะ

 

เผลอ คือ ขาดสติ ลืม หลง ไม่ทัน ปรุงแต่ง ให้ค่า ตีราคาจริงจัง กับสภาวะ ปรากฏการณ์ ผัสสะที่เกิดขึ้นตรงหน้า ณ เวลานั้น ปรุงแต่งกับความคิดกับอารมณ์อันที่ลืมหลงนั้นไป เรียกว่าติดตาข่ายมาร

 

ไม่ไช่ให้ตอบแบบกำปั้นทุบน้ำนะคะ

เอาสภาวะที่เผลอจริงๆ ประสบการณ์จริงที่คุณ พบเจอจริงน่ะค่ะ มาบอกเล่า
แล้วแบบนี้ ใครเขาอยากจะคุยกับคุณล่ะค่ะ ถามอย่างหนึ่งตอบอย่างหนึ่ง
ไม่มีมารยาท กับคู่เสวนาเลยนะคะ

 

จุดเริ่มต้นของความว่างและจุดสุดท้ายของความว่างของกระผมคือ เราจะมีความว่างได้ก็อาศัย การวาง
คือรู้จักวางให้เป็น เมื่อวางเป็นแล้วความว่างย่อมเกิดขึ้นในธรรมารมณ์

ท้ายที่สุดจะก็จะเข้าสู่ความเป็นโลกุตระธรรมคือ ต้องวางแม้กระทั่งความว่าง เมื่อมีปัญญาวางได้ ย่อมเข้าถึงความว่างอย่างแท้จริงครับ สาธุ สาธุ สาธุ

 

ไช่ค่ะ เห็นด้วยนะคะ

ที่ว่า ต้อง วางเป็น ตั้งแต่ แรก มาก่อน วางได้มาตลอด จน มาถึง ส่วนที่ ละเอียด ส่วนที่เป็น ตนเอง ก็ จะวางได้เช่นกันค่ะ

เพราะ ถ้าวาง ส่วนอื่นที่ไม่ไช่ตัวเรา ไม่ไช่ตัวเอง ยังไม่หมด

ก็จะวาง ตนเอง จริงๆ ไม่ได้ เลยค่ะ